REISGIDS DOOR OOSTENRIJK
Zeg je Grüner Veltliner, dan zeg je Oostenrijk. Een op de drie wijnstokken is daar van deze druif. De beste wijnen komen uit de gebieden ten noorden en westen van Wenen. Vanuit de hoofdstad is een bezoek aan de prachtige wijngaarden zo gemaakt.
De wijngebieden van Oostenrijk liggen in een boog rondom Wenen. De beeldschone hoofdstad zelf is een ideaal startpunt voor een trip naar de druiven. Er zijn maar weinig steden waar de wijngaarden zo bij de stad horen als hier. Met een Viennacard, de plaatselijke OV-pas, ben je met de tram in een ommezien op de Bisamberg of Nussberg. Vanaf die Weinberge, en met een glas Grüner Veltliner in de hand, kijk je uit over Wenen.
PIKANT(JE)
In een Grüner Veltliner proef je altijd fruit, variërend van appels en peren tot exotische vruchten als ananas en nectarine. Kenmerk van veel Grüners is het spicy toontje van versgemalen witte peper. Typerend zijn ook de verfrissende, zachte zuren. Die geven de wijn pit en spanning. Elk gebied heeft zijn eigen unieke Grüner Veltliner.
GROENE UIT VELTLIN
Uit Weinviertel, een groot, glooiend, bosrijk gebied ten noorden van Wenen, komen vooral frisse, fruitige Grüners. Trek je vanuit de stad meteen naar het westen, dan beland je achtereenvolgens in Wagram, Traisental, Kamptal, Kremstal en Wachau. De wijnen uit Kremstal en Wachau zijn rijk, maar weer iets frisser dan de wijnen uit Wagram, Kamptal en Traisental. Die hebben meer power.
VAN LICHT TOT RIJP
In Wachau zijn de hellingen het steilste en is de stenige bodem van vooral graniet arm. Dat, in combinatie met een beschutte ligging, veel zon overdag en koele nachten, is gunstig voor de ontwikkeling van druiven. Die geven er smaakvolle wijnen met een waaier aan aroma’s. In Wachau wordt onderscheid gemaakt in lichtere, frissere en vollere, rijpere wijnen; op het etiket wordt de stijl in oplopende volgorde aangeduid met Steinfeder, Federspiel en Smaragd.
SCHÖNE DONAU
Zelfs als je niet van wijn houdt, laat dit wijnlandschap je niet koud. De brede Donau slingert door de wijndorpen. Langs de oevers liggen de wijngaarden, die vanwege hun steilheid op terrassen zijn aangelegd. Tussen die wijngaarden zie je weiden, akkerland, sprookjesachtige dorpen met bolle en spitse kerktorens, kastelen en indrukwekkende oude kloostermuren.
KELDERSTRAAT
Een van de culturele erfstukken zijn de zogenaamde Kellergassen, waarvan de Rohrendorfer Kellergasse in Krems met 1.650 meter de langste van Oostenrijk is. Een Kellergasse is een smalle straat met kleine huisjes die vroeger als kelder (keller) dienstdeden. Sommige zijn nu omgebouwd tot Heuriger of Buschenschank.
BINNENKIJKEN
Bij Domäne Wachau en Winzer Krems ben je welkom. Beide huizen behoren tot de oudste wijncoöperaties van centraal Europa en zijn in handen van de lokale wijnbouwers. Ze zijn gespecialiseerd in de echte Oostenrijkse druivenrassen als grüner veltliner en blauer zweigelt. Er zijn dagelijks rondleidingen.
SCHNITZELPARADIJS
Het bekendste gerecht van Oostenrijk is de knapperige wienerschnitzel met een friszure Kartoffelsalat. Door zijn volfruitige smaak met milde zuren past Grüner Veltliner daar perfect bij. Oostenrijkers zelf drinken en eten graag buiten de deur, waardoor er volop gemoedelijke zaken zijn in verschillende categorieën, zoals: Beisl = eetcafé, mengelmoes van traditioneel Oostenrijks met moderne internationale elementen. Heuriger = bar-restaurant dat bij een wijnhuis hoort en waar je de heuriger, de jonge wijn van dat wijnhuis, drinkt. Als je wilt met iets lokaals te eten erbij. Buschenschank = ongeveer hetzelfde als een Heuriger, maar hoort niet per se bij een wijnhuis en heeft een uitgebreidere menukaart.
OOSTENRIJK IN CIJFERS 46.000 = hectare wijngaard (= iets minder dan de helft van Duitsland) 66% = witte wijn 34% = rode wijn
Een ideaal startpunt voor een trip naar de druiven is de beeldschone hoofdstad
ZO KOM JE ER
Wenen ligt ruim 900 kilometer van Utrecht en is met auto, vliegtuig of trein uitstekend bereikbaar. Heel comfortabel is de Nightjet, een nachttrein die dagelijks vanuit Amsterdam, Utrecht en Den Bosch rond 8 uur ’s avonds vertrekt; de volgende ochtend om 9 uur stap je midden in Wenen uit. Een enkeltje kost circa € 125.
EROPUIT
De wijngebieden zijn vanuit Wenen makkelijk bereikbaar, zowel met eigen als openbaar vervoer. Fietsen langs de Donau is een sportieve optie en varen over de Donau een lekker luie. In onder meer Krems en Wachau zijn opstapplaatsen om met de boot langs de wijngaarden te gaan. Sommige trips zijn inclusief een wijnproeverij aan boord.
WIJNWET
Als er DAC, Districtus Austriae Controllatus, op de fles staat, komt de wijn gegarandeerd uit de streek die het etiket vermeldt. Verder moet een DAC-wijn zich aan allerlei regels houden zoals bijvoorbeeld de voorgeschreven druivenrassen en minimaal alcoholgehalte. Oostenrijk telt momenteel 17 DAC’s. Een DAC is vergelijkbaar met de Franse AOP, appellation contrôlée.
LEUK OM TE WETEN
- De Engelse bijnaam voor Grüner Veltliner is Gru-Ve, spreek uit: groovy, wat voor gaaf en geweldig staat.
- Ried is Oostenrijks voor wijngaard. Zie je op het etiket bijvoorbeeld Ried Liebenberg, dan is de wijn gemaakt van druiven uitsluitend afkomstig van de wijngaard die Liebenberg heet.
- Viennoiserie is de Franse aanduiding voor zoet, knapperig gebak, oorspronkelijk afkomstig uit Vienna (Wenen). In Oostenrijk zelf noemen ze het gek genoeg Danish Bröt. De Denen op hun beurt zeggen er Wiener Brøt tegen.
- Met de Vienna Heurigen Express maak je een rit langs verschillende Heurigen en bijbehorende wijnhuizen.
- Wiener Weinwanderwegtag = De jaarlijkse wijnwandeldag van Wenen, die dit jaar op 23 en 24 september wordt gehouden. De totale wandeling is 25 kilometer lang, maar je kunt ook een deel doen. Langs de route liggen wijnhuizen waar van alles te proeven valt.
- Een Grüner Veltliner is een solist. Hij bestaat meestal voor 100% uit de grüner veltliner-druif. Je ziet hem zelden in combinatie met andere rassen.
Tekst: Magda van der Rijst. Beeld: Alamy, Shutterstock.
DEEL VIA
© 2023 Gall & Gall Algemene voorwaarden Privacybeleid Cookiebeleid
< 18 jaar, deze website is niet voor jou bestemd < 18 jaar verkopen wij geen alcohol < 25 jaar, laat je legitimatie zien