ALLES OVER WHISKYVATEN
Wist je dat whisky zonder rijping in (eiken)houten vaten eigenlijk niet eens whisky mag heten? Maar wat dóét het hout nou precies met de drank?
Een goede whisky moet jaren rijpen in eikenhouten vaten. Tijdens dat proces, dat een samenspel is van houtmoleculen en alcohol, ontwikkelt het namelijk zijn kleur, aroma's en complexiteit. En dus zijn smaak.
EIKENHOUT EN SMAAK
Whisky houdt van eikenhout. Het is stevig en lekt niet, maar is wel poreus genoeg om whisky te laten ademen. Het hout van het vat bepaalt ook de smaak van whisky, tot zelfs meer dan 60%. De keuze van de juiste houtsoort is dus belangrijk.
- Bijna 90% van de whisky rijpt in vaten gemaakt van de Amerikaanse witte eik (Quercus alba). Deze houtsoort geeft zoete en lichte smaaktonen af. Je proeft onder andere vanille, citrus, kokosnoot, kruidnagel en gember.
- Het hout van de Europese zomereik (Quercus robur) zorgt voor een intense smaak en een mooie, donkere kleur. De whisky krijgt zo tonen van sherry, gedroogd fruit, toffee en specerijen als kaneel en nootmuskaat. Deze vaten worden vaak een aantal keer hergebruikt.
- De Japanse Mizunara eik (Quercus mongolica) is een stuk zachter en poreuzer dan Amerikaans en Europees eiken. De meeste Japanse whisky’s rijpen daarom eerst in andere vaten en gaan alleen voor de laatste fase in de Mizunara-vaten. De smaaktonen? Vanille, honing, bloesem en vers fruit.
HOE WORDT EEN WHISKYVAT GEMAAKT?
- De selectie is streng, niet elke eik is geschikt om vaten van te maken. Zo moet de boom minstens 80 jaar oud zijn.
- Is de juiste eik geselecteerd, dan wordt hij omgezaagd en ligt hij zes maanden in de buitenlucht te drogen. Daarna gaat het hout de droogoven in om de vochtigheidsgraad te laten dalen tot 12%.
- Dan pas kunnen de duigen worden gezaagd: de planken die samen het vat vormen. Voor elk vat zijn ongeveer 30 duigen nodig. Met tijdelijke hoepels worden ze op hun plek gehouden.
- Elk nieuw vat wordt ook eerst geblakerd. Dit zogenaamde branden opent de houtstructuur en zorgt ervoor dat de whisky meer smaak en kleur van het hout overneemt. De geblakerde binnenkant werkt ook als een zuiveringsfilter en haalt onzuivere delen uit het distillaat.
- De definitieve hoepels, meestal zes stuks, gaan om het vat en worden strak aangetrokken.
- In het vat wordt nog een klein gat, een ‘bung hole’, geboord. Hierdoor kan de rijping van de whisky worden gecheckt.
- Tot slot wordt elk vat vol water gegoten om te controleren of het lekt.
FIRST FILL OF TWEEDEHANDS
De voorkeur voor vaten verschilt per land, en zelfs per distilleerderij. Zo rijpen in Amerika de bourbon whiskey’s in nieuwe vaten, in Schotland geven ze juist de voorkeur aan tweedehands vaten. Vaten waar bijvoorbeeld eerst bourbon, rum, wijn, port of sherry in heeft gezeten.
`First fill’ verwijst naar een whisky uit een nieuw eikenhouten vat óf naar whisky die rijpt in een vat waarin al een andere drank heeft gezeten, maar dat voor het eerst voor whisky wordt gebruikt. Worden de vaten daarna nog een keer gebruikt, dan spreek je van ‘refill’.
Een nieuw vat geeft meer smaak af dan een vat dat al eens is gebruikt. Meestal gaan vaten zo’n twee tot drie keer mee. Geeft het vat geen smaken en kleuren meer af? Ook daar hebben ze wat op gevonden: ze schrapen de binnenkant uit en blakeren ze gewoon opnieuw.
WIST JE DAT…
vooral de luchtvochtigheid en temperatuur invloed hebben op de smaak van whisky? Het is in Japan een stuk warmer is en door de hogere luchtvochtigheid rijpen whisky's veel sneller.
Een goede whisky moet jaren rijpen in eikenhouten vaten. Tijdens dat proces, dat een samenspel is van houtmoleculen en alcohol, ontwikkelt het namelijk zijn kleur, aroma's en complexiteit. En dus zijn smaak.
EIKENHOUT EN SMAAK
Whisky houdt van eikenhout. Het is stevig en lekt niet, maar is wel poreus genoeg om whisky te laten ademen. Het hout van het vat bepaalt ook de smaak van whisky, tot zelfs meer dan 60%. De keuze van de juiste houtsoort is dus belangrijk.
- Bijna 90% van de whisky rijpt in vaten gemaakt van de Amerikaanse witte eik (Quercus alba). Deze houtsoort geeft zoete en lichte smaaktonen af. Je proeft onder andere vanille, citrus, kokosnoot, kruidnagel en gember.
- Het hout van de Europese zomereik (Quercus robur) zorgt voor een intense smaak en een mooie, donkere kleur. De whisky krijgt zo tonen van sherry, gedroogd fruit, toffee en specerijen als kaneel en nootmuskaat. Deze vaten worden vaak een aantal keer hergebruikt.
- De Japanse Mizunara eik (Quercus mongolica) is een stuk zachter en poreuzer dan Amerikaans en Europees eiken. De meeste Japanse whisky’s rijpen daarom eerst in andere vaten en gaan alleen voor de laatste fase in de Mizunara-vaten. De smaaktonen? Vanille, honing, bloesem en vers fruit.
HOE WORDT EEN WHISKYVAT GEMAAKT?
- De selectie is streng, niet elke eik is geschikt om vaten van te maken. Zo moet de boom minstens 80 jaar oud zijn.
- Is de juiste eik geselecteerd, dan wordt hij omgezaagd en ligt hij zes maanden in de buitenlucht te drogen. Daarna gaat het hout de droogoven in om de vochtigheidsgraad te laten dalen tot 12%.
- Dan pas kunnen de duigen worden gezaagd: de planken die samen het vat vormen. Voor elk vat zijn ongeveer 30 duigen nodig. Met tijdelijke hoepels worden ze op hun plek gehouden.
- Elk nieuw vat wordt ook eerst geblakerd. Dit zogenaamde branden opent de houtstructuur en zorgt ervoor dat de whisky meer smaak en kleur van het hout overneemt. De geblakerde binnenkant werkt ook als een zuiveringsfilter en haalt onzuivere delen uit het distillaat.
- De definitieve hoepels, meestal zes stuks, gaan om het vat en worden strak aangetrokken.
- In het vat wordt nog een klein gat, een ‘bung hole’, geboord. Hierdoor kan de rijping van de whisky worden gecheckt.
- Tot slot wordt elk vat vol water gegoten om te controleren of het lekt.
FIRST FILL OF TWEEDEHANDS
De voorkeur voor vaten verschilt per land, en zelfs per distilleerderij. Zo rijpen in Amerika de bourbon whiskey’s in nieuwe vaten, in Schotland geven ze juist de voorkeur aan tweedehands vaten. Vaten waar bijvoorbeeld eerst bourbon, rum, wijn, port of sherry in heeft gezeten.
`First fill’ verwijst naar een whisky uit een nieuw eikenhouten vat óf naar whisky die rijpt in een vat waarin al een andere drank heeft gezeten, maar dat voor het eerst voor whisky wordt gebruikt. Worden de vaten daarna nog een keer gebruikt, dan spreek je van ‘refill’.
Een nieuw vat geeft meer smaak af dan een vat dat al eens is gebruikt. Meestal gaan vaten zo’n twee tot drie keer mee. Geeft het vat geen smaken en kleuren meer af? Ook daar hebben ze wat op gevonden: ze schrapen de binnenkant uit en blakeren ze gewoon opnieuw.
WIST JE DAT…
vooral de luchtvochtigheid en temperatuur invloed hebben op de smaak van whisky? Het is in Japan een stuk warmer is en door de hogere luchtvochtigheid rijpen whisky's veel sneller.
DEEL VIA
© 2023 Gall & Gall Algemene voorwaarden Privacybeleid Cookiebeleid
< 18 jaar, deze website is niet voor jou bestemd < 18 jaar verkopen wij geen alcohol < 25 jaar, laat je legitimatie zien
© 2023 Gall & Gall Algemene voorwaarden Privacybeleid Cookiebeleid
< 18 jaar, deze website is niet voor jou bestemd < 18 jaar verkopen wij geen alcohol < 25 jaar, laat je legitimatie zien